NHÀ GIÁO CHU VĂN AN

TIỂU SỬ NHÀ GIÁO LỖI LẠC CHU VĂN AN

Tượng thờ Chu Văn An tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám

Chu Văn An (chữ Hán: 朱文安; 1292–1370), tên thật là Chu
An, hiệu là Tiều Ẩn (樵隱), tên chữ là Linh Triệt (靈澤),
là một nhà giáo, thầy thuốc, đại quan nhà Trần trong lịch sử Việt Nam, được phong tước Văn
Trinh Công nên đời sau quen gọi là Chu Văn An.

Tiểu sử
Quê ông ở làng Văn Thôn, xã Quang Liệt, huyện Thanh Đàm (Thanh
Trì), nay thuộc xóm Văn, xã Thanh Liệt,huyện Thanh Trì, Hà Nội.
Là người chính trực, đã từng đỗ Thái học sinh nhưng không ra làm quan mà mở trường dạy học ở
làng Huỳnh Cung, bên kia sông Tô Lịch, ông có công lớn trong việc truyền bá, giáo dục tư tưởng đạo đức Khổng giáo vào Việt Nam. Vua Trần Minh Tông (1314–1329) vời ông ra làm tư nghiệp Quốc tử giám, dạy cho Thái tử Trần Vượng, tức
là vua Trần Hiến Tông tương lai. Đến đời Dụ Tông, ông thấy quyền thần làm nhiều điều vô đạo,
ông dâng Thất trảm sớ xin chém 7 tên gian nịnh, nhưng vua không nghe. Ông chán nản từ quan về ở núi Phượng Hoàng (Chí Linh, Hải Dương) dạy học, viết sách cho tới khi mất.
Cuộc đời thanh bạch và tiết tháo của ông là tấm gương sáng của thời phong kiến. Ông là một trong số rất ít bậc hiền nho được thờ ở Văn Miếu. Sự nghiệp của ông được ghi lại
trong văn bia ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
Câu đối thờ Chu An:
Trần vãn thử hà thời, dục vịnh đại phi hiền giả lạcPhượng sơn tồn ẩn xứ, trĩ lưu trường ngưỡng triết nhân phong
Cuối đời Trần là thời nào, ngâm vịnh rong chơi há chẳng phải là cái
thú vui của bậc hiền giả?Núi Phượng vẫn còn dấu vết ở ẩn, đỉnh non vẫn mãi mãi ngưỡng mộ
phong thái của kẻ triết nhân

Tranh Chu Văn An trong miếu thờ tại Hà Nội